Reinoud Eleveld als senior instructeur

Tussen 1998 en 2003 verbleef Reinoud regelmatig in het trainingscentrum van Mantak Chia in Thailand, de Tao Garden. Mantak Chia certificeerde Reinoud in een groot aantal technieken en meditaties. Naast Annette Derksen werd Reinoud de tweede senior Healing Tao-instructeur in Nederland.

Als beginnend masseur is het voornaamste wat je nog beter kan maken: ervaring. Maar met een goede basis heb je natuurlijk wel de beste kansen om uit te groeien tot die fantastische masseur die in je schuilt. In dit artikel spreek ik met ervaren rot in het vak Esther van der Plas van Doctor Feelgood over wat je als beginnend masseur én als gevorderde masseur echt in de vingers moet hebben.

Een (goeie) massage heb ik al in geen eeuwen meer gehad maar één van de voordelen van de lockdown is dat ik tijd heb om orde te scheppen in mijn computerfiles. En dan kom je zo af en toe interessante dingen tegen. Zo kwam ik tijdens het doorlopen van mijn aantekeningen het gesprek met Esther van der Plas tegen. Ik had haar bezocht op een van haar vestigingen van Doctor Feelgood. Later is ze bij mij op visite geweest en hebben we een podcast gemaakt (zie link onderaan deze blog). Omdat ik een podcast met haar heb opgenomen heb ik de aantekeningen verder niet uitgewerkt maar nu ik ze teruglees zie ik dat het toch wel een heel interessant overzicht geeft van aandachtspunten voor elke masseur/ massagetherapeut te worden!

In onze opleiding masseur nemen we deze punten dan ook steevast door.

Esther runt alweer een aantal jaren een succesvolle massageketen in Amsterdam met drie vestigingen verdeeld over de stad. Daar heeft ze veel masseurs voor nodig maar het moeten natuurlijk wel goeie zijn. Iedereen die uiteindelijk gaat masseren bij Doctor Feelgood moet eerst laten voelen of ze het in de vingers hebben. Kortom, ze moeten Esther een massage geven.

Esther zelf heeft een zeer uitgebreide en imponerende CV en was voordat ze Doctor Feelgood startte een ‘rock star massage therapist’. Ze masseerde in de internationale muziekscene en heeft alle grote der aarde gemasseerd. De handtekeningen en foto’s kun je tegenkomen in haar massagewinkels.

Een vrouw met een massage missie

De missie van Doctor Feelgood is zorgen dat mensen goed in hun vel zitten. Want als je goed in je vel zit, zorg je ervoor dat anderen ook goed in hun vel zitten.

Esther wil voor haar bedrijf goeie masseurs en ze begrijpt dat je als beginnend masseur alleen nog maar beter kan worden door veel te masseren maar je moet wel een goede basis hebben en een goede houding. Intern zorgt Esther ervoor dat ‘haar’ masseurs zich nog verder blijven ontwikkelen en de fijnste kneepjes van het vak leren. Zo kun je je ontwikkelen van pro therapist tot master therapist.

Goed mijn punt is; als iemand weet waar een goede masseur aan moet voldoen is zij het wel. Reden dus om haar eens te bezoeken en te vragen: “wat zijn de kenmerken van een goede massage en van een goede masseur?”

Van beginnend masseur tot ervaren rot

Esther heeft dus al vele massages gehad en vertelt me dat ze inmiddels kan voelen van welke school een sollicitant komt!? Dat verrast me. Esther legt uit dat elke school de beginnende masseur toch een eigen, specifieke aanpak aanleert. Dat verrast me. Op onze opleiding proberen we juist iedereen zijn eigen onnavolgbare stijl te laten vinden; de een is een Rembrandt en de ander een Picasso. Allebei prachtig maar totaal verschillend.

In het komen de volgende punten naar voren. Een goede checklist voor beginnende masseurs maar zeker ook interessant om als ervaren masseur of massagetherapeut eens langs te lopen:

11 aandachtspunten voor de beginnend masseur (m/v)

Als toevoeging op onderstaande lijst nog even dit; Esther heeft de punten genoemd en wat er onder staat is mijn interpretatie van wat Esther hiermee bedoelt en wat ik me herinner van het gesprek.

1: Heeft een representatief voorkomen

Bijzonder dat zelfs iemand uit de rockscene onderschrijft dat een verzorgd uiterlijk belangrijk is. Zorg dat je netjes en professioneel overkomt qua kleding en qua persoonlijke verzorging. Mensen leggen toch hun hele hebben en houwen bij je neer en dan helpt het als je qua overkomen vertrouwen uitstraalt. Je voorkomen heeft hier een grote invloed op.

2: Kan goed verbinden tussen de afzonderlijke lichaamsdelen

Leuk als je een goede massage van de arm kan geven of van de onderrug maar het wordt pas magisch als je ze vloeiend met elkaar kan verbinden. Zorg dus dat je vloeiende verbindingen maakt en dat je niet staccato van het ene lichaamsdeel naar het andere gaat. En zorg er ook voor dat je niet van hot naar her gaat (van linkerarm naar rechterbeen) al kan dat juist weer een methode zijn. Bij een Esalen massage is echte de bedoeling dat je ‘onnavolgbaar’ masseert. Daarmee wordt bedoeld dat cliënten met controle issues het niet met hun hoofd kunnen volgen (“Nu gaat ze naar mijn linkerbil”).

3: Bezit anatomische kennis (ook van fascia) van het lichaam

Als masseur is het belangrijk om te weten wat je masseert en hoe het heet. Het verdiept je massagemogelijkheden. Ook kennis van de fascia en de functies van spieren maakt je een goede masseur. Nu krijgen we in de opleiding masseur mensen die juist met hun handen willen werken en niet in hun hoofd willen zitten en dan moeten ze de anatomie gaan leren. Maar die anatomie zit ook weer in jouw handen dus toch even leren die Latijnse namen en daarmee de weefsels die je masseert.

4: Heeft een scherp observatievermogen

Als masseur is het belangrijk om goed te observeren en details zien en waar te nemen. Staat de ene schouder hoger dan de ander of is iemand een beetje gespannen? Hoe meer je van iemand kunt zien, horen en voelen hoe meer je er rekening mee kunt houden of erop in kunt spelen.

5: Heeft een goeie flow in de massage

Flow en massage zijn onafscheidelijk. Een massage voelt als een vloeiende serie van bewegingen zonder begin en zonder einde. Flow begint met een goed contact met je eigen lichaam en ademhaling en flow komt niet uit je cognitieve vermogens. Als beginnend masseur wil je je massage nog wel eens bij de verkeerde bron zoeken. Flow ontstaat niet uit een cognitief proces maar komt uit een andere bron. Overdenken haalt je juist uit je flow! 

6: Is creatief

Masseren is een creatieve bezigheid. Elk lichaam zendt een andere behoefte of wens uit die je creatief invult. Voel je ergens meer spanning dan speel je erop in. Vaste protocollen of routes voel je als client direct en komen meestal ook niet vanuit een flow (zie vorige punt).

7: Kan inspelen op veranderingen (niet hangen in: dat heb ik zo geleerd)

Wat je hebt geleerd dien je op een gegeven moment eigen te maken en los te laten. James Earls (Anatomy Trains) zei ooit “als je over twee jaar na deze cursus nog steeds hetzelfde doet, ben je verkeerd bezig.”

Groei, ontwikkel, dij uit en creëer je eigen stijl. Je scholing is daarbij slechts een basis (hopelijk natuurlijk een goeie basis).

8: Beheerst goeie technieken

Tja een massage bestaat uiteindelijk natuurlijk uit diverse technieken. En dan is het fijn als je hele goeie technieken beheerst. Maar wat zijn dan goeie technieken? Technieken die heerlijk aanvoelen, die je client helpen om meer in het lijf te zakken, technieken die hun doel bereiken.

9: Heeft kennis van pathologieën

We worden ouder maar we zijn ook langer ziek. De kans dat iemand op jouw tafel iets heeft is dus groot. Nu zijn er heel veel verschillende aandoeningen maar enige kennis van ziektes (pathologieën) is wel aan te raden.

Vroeger was er een strak lijstje van absolute contra-indicaties en mocht je vrijwel geen enkele pathologie behandelen. Nu wordt er gelukkig steeds meer gekeken naar wat je wel kunt doen. In onze opleiding masseur leren we onze studenten “nobody is untouchable”. Met het beslismodel van Tracy Walton kun je uitzoeken hoe je bij elke pathologie je massage aanpast.

10: Is communicatief sterk

Masseren doe je met je handen maar verder hangt het vak aan elkaar van (non-verbale) communicatie. De juiste vragen stellen en vooral luisteren! Dat vergeten we nogal eens dat luisteren ook communiceren is. Misschien is het mooiste wat je als masseur kunt bereiken dat iemand zich gehoord, gevoeld of gezien voelt.

11: Heeft uitgebreid aanbod van massagetechnieken voor de nek

Als laatste tip gaf Esther aan dat veel sollicitanten de nek overslaan of maar kort meenemen in de massage terwijl daar juist zoveel spanning kan zitten. Bij een nekmassage moet ik altijd denken aan van die puppy’s of kittens die door hun moeder bij hun nekvel worden opgetild. Ze laten automatisch alles los en hangen gewillig in hun moeders bek. Als mijn nek goed wordt gemasseerd kom ik ook tot een nog diepere ontspanning. Logisch ook want de meeste hoofdpijn komt uit de nek (cervicogene hoofdpijn).

Tot slot

Deze punten kwamen naar voren in het gesprek vooral omdat Esther aangaf dat het daar bij de sollicitanten nogal eens aan schortte. En nogmaals als beginnend masseur kun je niet verwachten dat je alles net zo goed beheerst als een ervaren rot. Vandaar dat er bij Doctor Feelgood ook een onderscheid in levels van masseurs is gemaakt.

Toch kun je deze punten al op een goed niveau leren beheersen en als je wilt solliciteren bij Doctor Feelgood zou ik ze zeker even goed langslopen.

Luister de podcast met Esther van der Plas.

Ga naar de site van Doctor Feelgood.

Gerelateerd lesaanbod

Onze cursussen en opleidingen bieden je een stevige basis om topmassages te geven of om als professional aan de slag te gaan: www.esoterra.nl/massage-therapie/

Van der Kolk is met het boek traumasporen al enige tijd de aanvoerder, nummer 1 op de New York Times bestseller list non fictie!
Ik had voor dit interview de Engelse versie van het boek Traumasporen gelezen ‘the body keeps the score’. En na het interview ben ik de Nederlandse versie ook gaan lezen. En dat is toch ook een bijzondere manier van leren en lezen; eerst Engels dan Nederlands.
Er staat zoveel interessante informatie in. Een volgende podcast zou aangenaam zijn.

Traumasporen groot en klein

Een van de boeiende onderwerpen in zijn boek waar ik zelf meer onderzoek naar wil doen is het synchroniseren tussen mensen. Hij noemt in het boek het leger van prins Maurits wat in korte tijd een enorm sterk georganiseerd leger werd door samen te marsen. Samen dezelfde bewegingen maken, samen één systeem te worden. In therapievorm is dit ook inzetbaar en helend.
Al met al een bijzonder fascinerende gast waar ik enorm dankbaar voor ben. Als dank heb ik hem nog een stuk (gesealede) oude Hollandse kaas gestuurd. Maar ik weet niet of dit is aangekomen. En wist je dit?? Hij zat blijkbaar in dezelfde klas als van Kooten en de Bie!

Het boek Traumasporen wordt (uiteraard) gebruikt in onze opleidingen.

Deze blog is geschreven door Esther Das. Esther is massagetherapeut van Massagepraktijk Time For You én student van de opleiding geaccrediteerd massagetherapeut. Voor deze opleiding dienen de studenten een artikel te schrijven over wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van massagetherapie. Deze blog is een samenvatting van dat artikel.

Vermoeidheidsklachten

Kanker is een veelvoorkomende (nieuwe) ziekte, waarvan steeds meer mensen genezen. In mijn directe omgeving heb ik verschillende mensen verloren aan deze ziekte. Er zijn verschillende soorten kanker met allemaal een andere klachten en behandeling. Het is heel fijn als je iets voor deze mensen kunt doen, zodat ze even niet aan de ziekte hoeven te denken en weer zichzelf zijn/voelen.

Als mensen genezen van kanker houden ze vaak klachten over, zoals vermoeidheid. Dat is ook waar het onderzoek in het artikel over gaat. Hoe mooi is het als je met de reguliere zorg kunt samenwerken en iets voor deze mensen kunt doen. Dat door massagetherapie, als aanvulling op reguliere behandelingen, de klachten afnemen is iets wat fantastisch is.

Inleiding

In de Verenigde Staten (maar ook in Europa en de rest van de wereld) zijn steeds meer mensen die genezen van kanker. Er komt daardoor ook meer aandacht voor de kwaliteit van leven na de ziekte.

Kanker gerelateerde vermoeidheid is één van de meest voorkomende symptomen bij de mensen die genezen zijn van kanker.
Deze vermoeidheid geeft een gevoel van fysieke en emotionele uitputting en staat niet in verhouding tot de activiteit die die persoon heeft gedaan.  De vermoeidheid komt voor bij nagenoeg alle kankertypes en behandelingen die de patiënten hebben ondergaan. De behandelingen hebben een negatieve invloed op de stemming, de mate van school- en werkprestaties, sociale activiteiten, etc. En daardoor heeft het een negatieve invloed op de kwaliteit van leven. De vermoeidheidklachten kunnen tot jaren na de behandeling aanhouden.

Goede evidence-based behandelingen voor kanker gerelateerde vermoeidheid zijn beperkt. Meer dan 50% van de patiënten maakt gebruik van complementaire en alternatieve geneeskunde om de klachten te verlichten. Veel patiënten maken gebruik van massagetherapie.

Deze studie richt zich op de werkzaamheid van Zweedse massagetherapie bij vermoeidheid bij voormalig borstkankerpatiënten. De veronderstelling is dat een klassieke Zweedse massage de vermoeidheidsklachten doet afnemen.

Methode en behandeling

De studie was een gerandomiseerde studie met 3 componenten.

1. Groep 1 kreeg wekelijks een klassieke massage;
2. Groep 2 kreeg wekelijks een lichte aanraking;
3. Groep 3 was een zogenaamde wachtlijst en kreeg geen behandeling.

De totale groep bestond uit 66 vrouwen in de leeftijd van 18 tot 72 jaar, die genezen zijn van borstkanker.  Groep 1 t/m 3 bestond elk uit 22 personen.

Om de verwachtingsbias te verminderen, werden personen die eerder een massage als therapie hadden ondergaan of op dat moment onder behandeling van een massagetherapeut of een andere aanvullende holistische therapie stonden uitgesloten van deelname aan het onderzoek. Van te voren werd aan de personen uit groep 1 en 2 gevraagd een vragenlijst in te vullen over hun eigen gemoedstoestand. Deze lijst werd na 3 en 6 weken nogmaals ingevuld.
De massagetherapeuten en de personen die de massage of aanraking zouden ondergaan waren op de hoogte van de behandeling. De artsen waar de patiënten onder behandeling stonden, waren niet op de hoogte welke vorm van massagetherapie de patiënt zou krijgen.

Groep 1 en 2 kregen gedurende 6 elke week een behandeling van 45 minuten. De behandelingen van massagetherapie vonden plaats ’s middags tussen 12.00 uur en 18.00 uur. Vooraf werd een intake gedaan en gevraagd naar wijzigingen in gezondheid, medicijngebruik etc. Tijdens de behandelingen werd zo min mogelijk gesproken tussen de therapeut en patiënt. De sessies werden wel opgenomen, zodat voor de controle kon worden geluisterd naar wat zich had voorgedaan tijdens de sessie.
De behandelingen werden uitgevoerd door afgestudeerde massagetherapeuten van de Atlanta School of Massage.

De klassieke massage verliep volgens een vast patroon. Liggend op de buik werd er in een rustig tempo gewerkt van de schouders richting de voeten. Daarna moest de patiënt zich omdraaien en werd van de voeten naar de schouders en het hoofd gewerkt. De gebruikte technieken waren effleurages, petrissages en tapotages. Elke techniek had afwisseling in druk en snelheid. Dezelfde therapeuten behandelden ook de groep die een lichte aanraking kreeg.
De tijd was ook 45 minuten en de volgorde van aanraking was gelijk aan die van de klassieke Zweedse massage. Dus van de schouders richting de voeten bij buikligging en vervolgens van de voeten naar het hoofd bij rugligging.

De kwaliteitscontrole bestond uit het terugluisteren van de sessie, wekelijkse bespreking van zaken die zich voordeden tijdens de sessies en feedback van de patiënten o.a. door de vragenlijsten.

Uitkomst van het onderzoek

Na 3 en 6 weken hebben de patiënten van alle 3 de groepen hun bevindingen vermeld.
Binnen de groepen die de klassieke massage en de lichte aanraking ondergingen was een significante daling van de vermoeidheidsklachten waargenomen. De groep die geen behandeling had ondergaan had een stijging van de vermoeidheidsklachten.

De score voor de levenskwaliteit was voor de groep die een klassieke massage had ondergaan was verbeterd ten opzichte van de groep die een lichte aanraking had gehad. De groep die geen behandeling had gehad liet ook hier een negatief resultaat zien.

Conclusie

Kanker gerelateerde vermoeidheid heeft een grote impact op het leven van mensen die genezen zijn van kanker, maar ook op het leven van hun naasten.
Met deze studie is aangetoond dat patiënten die gedurende 6 weken, elke week een klassieke massage hebben ondergaan, zich veel minder vermoeid voelden dan de patiënten uit de groep die een lichte aanraking ondergingen en de groep die geen behandeling kreeg.
De groep die de klassieke massage had ondergaan, gaf tevens aan dat de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeterd. Hierdoor is de totale gemoedstoestand verbeterd en daardoor ook de omgang met de directe familie.

Opmerkingen

Hoewel de resultaten erg positief zijn voor de groep die een klassieke massage heeft ondergaan, is er meer onderzoek nodig om dit eerste resultaat te bevestigen. Daarnaast het vermoeidheid ook erg complex om te definiëren en te meten.
Het onderzoek zou groter opgezet moeten worden en uitgebreid moeten worden met mensen die zijn genezen van een andere kanker. Er zouden dan zowel mannen als vrouwen moeten deelnemen aan het onderzoek. Op die manier krijg je een heterogene groep.

Toekomstige studies moeten ook aantonen of behandelen voor een periode van 6 weken voldoende is of dat er meer behandelingen van massagetherapie nodig zijn. Misschien is een vorm van onderhoudstherapie noodzakelijk.

Als er voldoende informatie en bewijs is dan zal het geïmplementeerd kunnen worden in de dagelijkse praktijk van de massagetherapeut.

Esther Das

Bronnen:

Becky Kinkead, PhD1, Pamela J. Schettler, PhD1, Erika R. Larson, MS, LMT2, Dedric Carroll, LMT2, Margaret Sharenko, LMT, CPT2, James Nettles, PhD1,2,
Sherry A. Edwards, BS1, Andrew H. Miller, MD1,3, Mylin A. Torres, MD3,4,
Boadie W. Dunlop MD1, Jeffrey J. Rakofsky, MD1 and Mark Hyman Rapaport MD1,3

1 Department of Psychiatry en Behavioral Schiences, Emory  University School of Medicine, Atlanta,  GA USA
2 Atlanta School of Massage, Atlanta, GA USA
3 Winship Cancer Institute, Atlanta, GA USA

Over de auteur

Iik ben getrouwd en woon sinds 2000 in Bergeijk. 
Ik heb circa 20 jaar bij de Rabobank gewerkt in diverse functies. Het contact met klanten en ze goed kunnen begeleiden bij het nemen van financiële beslissingen was heerlijk om te doen. Echt iets voor iemand kunnen betekenen op belangrijke momenten. 
Op een gegeven moment wilde ik minder in en met mijn hoofd werken en meer met mijn handen. Ik ben toen begonnen met een opleiding tot masseur.
Het was de bedoeling om dit als hobby te gaan doen, maar toen ik merkte dat je met een massage mensen echt kunt laten ontspannen en ze ook nog kunt helpen als ze klachten hebben, besloot ik om de vervolgopleiding tot therapeut te volgen.

Gerelateerd lesaanbod

Massage bij kanker is onderdeel van de opleiding massagetherapeut:

Van Thomas Myers hoorde ik ooit een bijzondere ‘definitie’ van liefde waar ik tijdens dit gesprek weer aan moest denken. Hij zei dat liefde voor de mens is als moeder voor de gans. Als het ei van een gans breekt en het kuikentje komt naar buiten dan is het eerste bewegende object wat ze zie ‘mama’. Daar zal ze zolang het nodig is achter aan rennen. Ook als het een mens is.
Voor mensen is liefde het eerste wat ze van hun ouders meekrijgen. Daarna zullen ze dát opzoeken in hun partners. Ook als het geen liefde is of een traumatiserende relatie. Iets wat we veel om ons heen zien of zelf mee hebben gemaakt.

Anyway veel plezier! en dank aan Jan Geurtz.

“To be nobody-but-yourself in a world which is doing its best, night and day, to make you everybody but yourself—means to fight the hardest battle which any human being can fight—and never stop fighting.”

E.E. Cummings  

Authenticiteit als massagetherapeut

Deze blog is geschreven door Maura Menegatti. Zij studeert dit jaar af van de opleiding massagetherapeut. Een van de opdrachten van de opleiding massagetherapeut is om een aantal thema’s te onderzoeken. Eén van deze thema’s is authenticiteit. Hieronder lees je de bevindingen van Maura over dit thema en de relatie tot het vak van massagetherapeut.

De etymologie van de term “authenticiteit” is te vinden in het oude Griekse woord “αὐϑεντικός” en het laat-Latijnse woord ‘authentĭcus’. Het betekent ‘auteur’, ‘degene die zelf doet’. De term is een combinatie van ‘autòs’ en ‘entòs’, ‘zichzelf’ en ‘binnen’. Het verwijst dus, in diepere zin, naar ons ware innerlijk, die verder gaat dan hoe we willen overkomen of denken te zijn.

De brede betekenis is ‘gezag hebben over zichzelf’. Wat betekent het gezag over zichzelf hebben precies? Vele disciplines, waaronder de filosofie, hebben eeuwenlang het begrip ‘authenticiteit’ besproken. Van Plato en Socrates tot Aristoteles en later de existentialisten, veel denkers hebben zich afgevraagd wat een mens ‘trouw aan zichzelf’ maakt en hoe het mogelijk is om in het dagelijks leven authentiek te zijn.

In meer moderne tijden bespraken existentialisten het concept van authenticiteit als het bestaan dat de ware innerlijke realiteit van het individu weerspiegelt. Deze wordt gekenmerkt door de singulariteit, wat er mogelijk is, en de pijnlijke keuze die er bij hoort. Dit alles staat tegenover het valse gevoel van zekerheid van een niet authentiek bestaan geleid volgens een saaie, dagelijkse routine van een oppervlakkig leven dat op hypocriete wijze de sociale verwachtingen weerspiegelt.

Nietzsche

Ook Friedrich Nietzsche argumenteert dat authenticiteit dichter bij het innerlijke wezen staat volgens het Dionysische ideaal (waar de mens het individuele zelf overwint, dat is het ‘principium individuationis’) om het natuurlijke in zichzelf naar boven te halen, typisch van de vitale impuls, de creativiteit, het verlangen gevangen in zijn meest instinctieve en pre-rationele aspect.

Wat deze beelden uit verschillende tijdperken met elkaar gemeen hebben, is dat alle auteurs de authenticiteit definiëren binnen een scala van consistentie tussen iemands innerlijke en diepe wereld (met al zijn overtuigingen, waarden, regels, voorkeuren) en de manier waarop dezelfde persoon zich in de buitenwereld gedraagt.

Een meer hedendaagse opvatting definieert authentiek als dat wat ‘het waar is, oftewel niet vals, niet vervalst, en dat men als zodanig kan bewijzen of, nog dieper, de ware aard of overtuigingen van een persoon vertegenwoordigt; om trouw te zijn aan zichzelf en in het bewustzijn van iemands roeping’ (verschillende bronnen).

Sartre

De Franse filosoof Jean-Paul Sartre voegt aan het begrip authenticiteit het begrip verantwoordelijkheid en, wellicht nog belangrijker, vrijheid toe: ‘Hij die authentiek is, neemt de verantwoordelijkheid om te zijn wat hij is en erkent zichzelf vrij om niet te zijn wat hij niet is’ (Jean-Paul Sartre).

Het lijkt erop dat authenticiteit een kwaliteit van het wezen is. Maar is het een aangeboren of een aangeleerd kwaliteit? En is het onveranderlijk of kan het worden toegepast zoals het uitkomt?

Brown

Een bekende auteur, Brene Brown, stelt dat ‘authenticiteit niet iets is wat wij wel of niet hebben. Het is een uitoefening – een bewuste keuze van hoe wij willen leven’. Wat de auteur bedoelt is dat authenticiteit een keuze is, of nog beter een ‘verzameling van keuzes’ (Brené Brown) die samen van iemand, dag in dag uit, een authentiek wezen maken, in plaats van een aangeboren eigenschap of iets wat een mens heeft of niet.

In de maatschappij waarin wij leven is het te veel geaccepteerd (of beter een sociale aanbeveling) om zich aan te passen, om mensen te pleasen en de verbinding met ons ware zelf en onze behoeften te verliezen, met als gevolg dat wij niet meer gewend zijn om ons innerlijke kompas te volgen en dat te vertrouwen als de beste gids door het leven die wij kunnen vinden.

De maatschappelijke druk op mensen begint vroeg in de tijd: niet alleen de ouders stellen en handelen op basis van de verwachtingen die zij van hun kinderen hebben, maar het hele schoolsysteem is in wezen gebaseerd op de homogenisering van de eigenaardigheden van het kind en op de onderdrukking, hoe zacht dan ook, van hun natuurlijke neigingen ten gunste van een meer sociaal functionerend en acceptabel model. Wat en mens moet doen, meestal in een later stadium van het leven, wanneer hij zich realiseert dat er een ontkoppeling is tussen wat hij van binnen voelt en wat hij van buiten laat zien, kan worden samengevat als het volgende: om te kiezen voor authenticiteit en voor zichzelf, is het noodzakelijk om ‘los te laten wie wij denken (of verteld worden) dat wij moeten zijn en te omarmen wie wij werkelijk zijn’ (Brene Brown).

De auteur zelf onderscheidt enkele praktijken die het individu helpen op de weg naar authenticiteit. Deze praktijken kunnen worden samengevat als de acceptatie van imperfectie en het cultiveren van de kennis dat wij voldoen, wat resulteert in een gevoel van saamhorigheid en de praktijk van compassie (voor de onze en van de anderen gebreken). Naar mijn mening zijn er enkele essentiële voorwaarden, zoals oprechtheid en toewijding, en de moed om in contact te komen – en te blijven – met onszelf.

Leven met het ware ik

Een wetenschappelijke paper uit 2015, geschreven door een groep onderzoekers van Harvard, Columbia en Northwestern Universities , bewees dat deelnemers die vonden dat ze niet-authentiek zijn, in tegenstelling tot degene die zich wel authentiek voelen, zich meer als immoreel en onzuiver beschreven. De onderzoekers hebben ontdekt dat als mensen zich niet authentiek gedragen, zij meer een gevoel van discomfort hebben meestal geassocieerd met immoraliteit. Authentieke mensen komen in diepe verbinding met wie ze zijn en wat zij willen.

Het vermogen om meer in overeenstemming met hun ware ik te leven is het resultaat van enkele duidelijk herkenbare gewoontes. Empathie en zelfverzekerdheid zijn daarvan de meest relevante gezien het doel van dit paper.

Authenticiteit en massagetherapie

Door in te zoomen op de betekenis van dit belangrijke concept voor het beroep van massagetherapeut en voor mezelf als persoon, denk ik dat authenticiteit een praktijk is die men moet verwelkomen en integreren in het leven, door een bewuste keuze te maken om elke dag te zijn wie men is, om te blijven kiezen voor wie men is en om (zelfopgelegde) verwachtingen en normen los te laten.

Het betekent actief kiezen voor het luisteren naar de innerlijke stem, het volgen van het eigen lef, het vertrouwen in de felt sense (zoals het Eugene T. Gendlin het bedoelt) om de beste adviseur te zijn voor de richting die men moet gaan.

Voor een (massage)therapeut zou het zich kunnen vertalen in het vermogen om grenzen te stellen en deze te respecteren, zelfs als dat betekent dat zij geconfronteerd wordt met cliënten die andere verwachtingen hebben en de therapeut een “rol” opdringen. Het is het vermogen om eventueel “nee” te zeggen, of om heel eerlijk te zijn over de eigen reikwijdte en mogelijkheden.

Aan de andere kant opent authenticiteit de deuren naar een zeer diepgaand pad dat vooral wordt getekend door empathie. Empathie is een essentieel kenmerk om in contact te kunnen komen met anderen. Ook hier begint de reis bij het zelf, want het is onmogelijk ‘met de anderen invoelen’ als het contact met het zelf er niet is.

Maura Menegatti

Massagetherapeut sinds 2020

Gerelateerd lesaanbod

Het thema authenticiteit komt terug in de cursus therapeutische vorming en de opleiding massagetherapeut waarin je op zoek gaat naar jouw ontwikkeling tot authentiek therapeut.

Kanker; een persoonlijk onderwerp

Esther Das

Kanker is een veelvoorkomende (nieuwe) ziekte, waarvan steeds meer mensen genezen. In mijn directe omgeving heb ik verschillende mensen verloren aan deze ziekte. Er zijn verschillende soorten kanker met allemaal een andere klachten en behandeling. Het is heel fijn als je iets voor deze mensen kunt doen, zodat ze even niet aan de ziekte hoeven te denken en weer zichzelf zijn/voelen.

Als mensen genezen van kanker houden ze vaak klachten over, zoals vermoeidheid. Dat is ook waar het onderzoek in het artikel over gaat. Hoe mooi is het als je met de reguliere zorg kunt samenwerken en iets voor deze mensen kunt doen. Dat door massagetherapie, als aanvulling op reguliere behandelingen, de klachten afnemen is iets wat fantastisch is.

Invloed van het artikel op mijn functioneren als massagetherapeut

Het artikel heeft mij nog meer bewust gemaakt van het feit dat een goede samenwerking belangrijk is tussen de reguliere zorg en de complementaire zorg. Het feit dat een massage als aanvullende behandeling een positieve invloed heeft op het welzijn van de patiënt is fantastisch.
Ik wil voor mijzelf onderzoeken of ik deze massagetherapie wil en kan geven en dan vervolgens onderzoeken hoe de samenwerking met de reguliere zorg lokaal tot stand kan komen.

Inleiding

In de Verenigde Staten (maar ook in Europa en de rest van de wereld) zijn steeds meer mensen die genezen van kanker. Er komt daardoor ook meer aandacht voor de kwaliteit van leven na de ziekte.

Kanker gerelateerde vermoeidheid is één van de meest voorkomende symptomen bij de mensen die genezen zijn van kanker.
Deze vermoeidheid geeft een gevoel van fysieke en emotionele uitputting en staat niet in verhouding tot de activiteit die die persoon heeft gedaan.  De vermoeidheid komt voor bij nagenoeg alle kankertypes en behandelingen die de patiënten hebben ondergaan. De behandelingen hebben een negatieve invloed op de stemming, de mate van school- en werkprestaties, sociale activiteiten, etc. En daardoor heeft het een negatieve invloed op de kwaliteit van leven. De vermoeidheidklachten kunnen tot jaren na de behandeling aanhouden.

Goede evidence-based behandelingen voor kanker gerelateerde vermoeidheid zijn beperkt. Meer dan 50% van de patiënten maakt gebruik van complementaire en alternatieve geneeskunde om de klachten te verlichten. Veel patiënten maken gebruik van massagetherapie.

Deze studie richt zich op de werkzaamheid van Zweedse massagetherapie bij vermoeidheid bij voormalig borstkankerpatiënten. De veronderstelling is dat een klassieke Zweedse massage de vermoeidheidsklachten doet afnemen.

Methode en behandeling

De studie was een gerandomiseerde studie met 3 componenten.

1. Groep 1 kreeg wekelijks een klassieke massage;
2. Groep 2 kreeg wekelijks een lichte aanraking;
3. Groep 3 was een zogenaamde wachtlijst en kreeg geen behandeling.

De totale groep bestond uit 66 vrouwen in de leeftijd van 18 tot 72 jaar, die genezen zijn van borstkanker.  Groep 1 t/m 3 bestond elk uit 22 personen.

Om de verwachtingsbias te verminderen, werden personen die eerder een massage als therapie hadden ondergaan of op dat moment onder behandeling van een massagetherapeut of een andere aanvullende holistische therapie stonden uitgesloten van deelname aan het onderzoek.

Van te voren werd aan de personen uit groep 1 en 2 gevraagd een vragenlijst in te vullen over hun eigen gemoedstoestand. Deze lijst werd na 3 en 6 weken nogmaals ingevuld.
De massagetherapeuten en de personen die de massage of aanraking zouden ondergaan waren op de hoogte van de behandeling. De artsen waar de patiënten onder behandeling stonden, waren niet op de hoogte welke vorm van massage de patiënt zou krijgen.

Groep 1 en 2 kregen gedurende 6 elke week een behandeling van 45 minuten. De behandelingen vonden plaats ’s middags tussen 12.00 uur en 18.00 uur. Vooraf werd een intake gedaan en gevraagd naar wijzigingen in gezondheid, medicijngebruik etc. Tijdens de behandelingen werd zo min mogelijk gesproken tussen de therapeut en patiënt. De sessies werden wel opgenomen, zodat voor de controle kon worden geluisterd naar wat zich had voorgedaan tijdens de sessie.
De behandelingen werden uitgevoerd door afgestudeerde massagetherapeuten van de Atlanta School of Massage.

De klassieke massage verliep volgens een vast patroon. Liggend op de buik werd er in een rustig tempo gewerkt van de schouders richting de voeten. Daarna moest de patiënt zich omdraaien en werd van de voeten naar de schouders en het hoofd gewerkt. De gebruikte technieken waren effleurages, petrissages en tapotages. Elke techniek had afwisseling in druk en snelheid.

Dezelfde therapeuten behandelden ook de groep die een lichte aanraking kreeg.
De tijd was ook 45 minuten en de volgorde van aanraking was gelijk aan die van de klassieke Zweedse massage. Dus van de schouders richting de voeten bij buikligging en vervolgens van de voeten naar het hoofd bij rugligging.

De kwaliteitscontrole bestond uit het terugluisteren van de sessie, wekelijkse bespreking van zaken die zich voordeden tijdens de sessies en feedback van de patiënten o.a. door de vragenlijsten.

Uitkomst van het onderzoek

Na 3 en 6 weken hebben de patiënten van alle 3 de groepen hun bevindingen vermeld.
Binnen de groepen die de klassieke massage en de lichte aanraking ondergingen was een significante daling van de vermoeidheidsklachten waargenomen. De groep die geen behandeling had ondergaan had een stijging van de vermoeidheidsklachten.

De score voor de levenskwaliteit was voor de groep die een klassieke massage had ondergaan was verbeterd ten opzichte van de groep die een lichte aanraking had gehad. De groep die geen behandeling had gehad liet ook hier een negatief resultaat zien.

Conclusie

Kanker gerelateerde vermoeidheid heeft een grote impact op het leven van mensen die genezen zijn van kanker, maar ook op het leven van hun naasten.
Met deze studie is aangetoond dat patiënten die gedurende 6 weken, elke week een klassieke Zweedse massage hebben ondergaan, zich veel minder vermoeid voelden dan de patiënten uit de groep die een lichte aanraking ondergingen en de groep die geen behandeling kreeg.
De groep die de klassieke Zweedse massage had ondergaan, gaf tevens aan dat de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeterd. Hierdoor is de totale gemoedstoestand verbeterd en daardoor ook de omgang met de directe familie.

Opmerkingen

Hoewel de resultaten erg positief zijn voor de groep die een klassieke massage heeft ondergaan, is er meer onderzoek nodig om dit eerste resultaat te bevestigen.

Daarnaast het vermoeidheid ook erg complex om te definiëren en te meten.
Het onderzoek zou groter opgezet moeten worden en uitgebreid moeten worden met mensen die zijn genezen van een andere kanker. Er zouden dan zowel mannen als vrouwen moeten deelnemen aan het onderzoek. Op die manier krijg je een heterogene groep.

Toekomstige studies moeten ook aantonen of behandelen voor een periode van 6 weken voldoende is of dat er meer behandelingen nodig zijn. Misschien is een vorm van onderhoudstherapie noodzakelijk.

Als er voldoende informatie en bewijs is dan zal het geïmplementeerd kunnen worden in de dagelijkse praktijk van de massagetherapeut.

Over de schrijver

Esther Das is massagetherapeut van Massagepraktijk Time For You. Deze blog is een samenvatting van een lesopdracht van de opleiding geaccrediteerd massagetherapeut die Esther momenteel volgt.

Bronnen:

Becky Kinkead, PhD1, Pamela J. Schettler, PhD1, Erika R. Larson, MS, LMT2, Dedric Carroll, LMT2, Margaret Sharenko, LMT, CPT2, James Nettles, PhD1,2,
Sherry A. Edwards, BS1, Andrew H. Miller, MD1,3, Mylin A. Torres, MD3,4,
Boadie W. Dunlop MD1, Jeffrey J. Rakofsky, MD1 and Mark Hyman Rapaport MD1,3

1 Department of Psychiatry en Behavioral Schiences, Emory  University School of Medicine, Atlanta,  GA USA
2 Atlanta School of Massage, Atlanta, GA USA
3 Winship Cancer Institute, Atlanta, GA USA
4 Department of Radiation Oncology, Emory University School of Medicine, Atlanta, GA USA

Gepubliceerd:                              Cancer. 2018 Feb 1; 124(3): 546–554.

Online publicatie:    10.1002/cncr.31064

In de Thaise massage wordt al eeuwenlang een combinatie gemaakt van rekken, stretchen en drukpunten. Maar de ontwikkeling van rekken heeft niet stilgestaan. Er is in de tussentijd heel veel onderzoek gedaan naar het effect van rekken en er zijn verschillende varianten ontstaan. De cursus rekmassage en de cursus 3D fascia stretching leren je een heel scala aan (moderne) rekmogelijkheden maar lees eerst deze tekst.

Gelukkig heeft stretchen in onze samenleving al een grotere rol gekregen. In de afgelopen jaren is er in vrijwel elk Nederlands dorp wel een yogaschool of -klas te volgen. Onze manier van leven met veel technologie en zittend werk vraagt om een behandelmethode waar het lichaam weer flexibel, mobiel en meer bewegingsvrijheid krijgt. Daar ligt de kracht van deze cursus; jij kunt je cliënten hiermee helpen. Of het nu fanatieke sporters zijn of vitale bejaarden; iedereen heeft hier baat bij en ik denk ook dat ieder lichaam hier behoefte aan heeft. Het is vanwege die behoefte dat we deze cursus in het leven hebben geroepen. Hiermee heb je nog meer mogelijkheden om je cliënten te helpen om lekkerder in hun lijf te leven.

Wat is nu exact het verschil tussen rekken en strekken?

Rekken, strekken. stretchen; er worden verschillende definities gegeven die vaak tegenstrijdig zijn. Om deze verwarring tegen te gaan wordt vaak de Engelse term ‘stretching’ gebruikt. Als je er dieper in wilt duiken kun je via deze link Google de verschillende antwoorden op deze vraag vinden. Stretchen wordt veel gebruikt in de sport. Als voorbereiding of warming up, als cooling down maar ook als integraal onderdeel van de fysieke optimalisering van de (top)sporter. Voor vrijwel elke sport is een soepel en flexibel lichaam essentieel. Denk maar een golfer die afslaat, een basketballer of een voetballer.

Naast deze groep is er een groeiende behoefte aan rekken en strekken bij andere doelgroepen. Denk hierbij aan ouderen die flexibel en mobiel willen blijven. Mensen die langdurig zittend werk doen. Je kunt de rekoefeningen integreren in je massage maar je kunt ook een lossen reksessie aanbieden. In Amerika zijn er talloze ‘rekwinkels’ waar je gerekt kunt worden. Bekijk deze video van Stretchlab. Een van de grootste franchises:  https://www.youtube.com/watch?v=5fUczYUhGz0

Rekken of stretchen is voor iedereen van toegevoegde waarde.

De voordelen

• Rekken verbetert je gevoel (het ontspant, maakt bewust)
• Rekken verbetert je circulatie (bloed, lymfe)
• Rekken vergroot je bewegingsruimte
• Rekken verbetert je mobiliteit
• Rekken versoepelt gewrichten
• Rekken verdiept je ademhaling
• Rekken vergroot je flexibiliteit
• Rekken verbetert blessurepreventie
• Rekken verbetert (sport)prestaties
• Rekken verbetert proprioceptie

Naast deze directe voordelen van rekken en strekken ontstaan er talloze pathologieën door een verminderde flexibiliteit van de gewrichten. Denk maar aan de wervelkolom waarin alle zenuwen lopen die je lijf besturen; je organen, je ledematen. Als deze gewrichten minder flexibel worden kunnen ze de zenuwen beïnvloeden en daarmee de functionaliteit.

Waarom niet zelf rekken en strekken?

Iedereen kan zelf rekken en strekken. De toegevoegde waarde van een reksessie door een derde (massagetherapeut) is vooral dat je verder kunt rekken waardoor je meer effect haalt. Een ander groot voordeel is dat veel mensen niet de discipline hebben om zelf te rekken. Een periodieke reksessie boeken geeft je alle bovengenoemde voordelen. Vaak ervaren mensen door een reksessie de voordelen ervan en gaan ze zelf actiever rekken en strekken.

4 Basisregels

1: Rek alleen bij ontspannen spieren!

2: Het mag geen pijn doen!

3: Bouw langzaam op en af!

4: Houdt de strekking minimaal 10 seconden aan!

Het geven van strekkingen

Naast het hanteren van de basisregels is het belangrijk om je cliënt goed te begeleiden bij het geven van de strekkingen. Je dient je cliënt te coachen of te begeleiden. Belangrijk hierbij is:

Let op de adem

• Zorg dat de cliënt diep, ontspannen ademt

Maak eerst contact (evt. met beweging)

• Sommige lijven schrikken van een aanraking. Bouw het rustig op en laat een lichaam(sdeel) eerst even wennen of ‘in contact komen’.

Blijf communiceren

• Vraag de cliënt om direct te communiceren over pijn of andere vervelende sensaties tijdens het strekken.
• Voel je een aanspanning of een verminderde ademhaling; geef dit terug aan je cliënt.

Hygiëne en discretie

• Je werkt dicht op je cliënt. Uiteraard ben je professioneel gekleed en voldoe je aan alle hygiënemaatregelen. Zorg ervoor dat je cliënt zich comfortabel voelt.

Op aanraden van mijn zwager gaan we naar een Japans restaurant in Utrecht (Don Kounosuke). Geen sushi maar ‘don’, een bowl met rijst en lekkere toppings. Het restaurant wordt gerund door Japanners die geen Nederlands maar goed Engels spreken, naast Japans uiteraard. Op de kaart staan de gerechten genummerd, in Japans schrift en in ja hoe noem je dat eigenlijk, Europees?

Don Kounosuke

Bij het opnemen van de bestelling wil ik alles in het Japans bestellen. Daar heb ik altijd al last van gehad. Volgens mij is het een mannending. Zet mij in een willekeurig internationaal restaurant en ik wil de gerechten bestellen alsof ik er al jaren eet. Geen nummer 5 of “deze” maar ‘tanákasho’. Mijn vrouw laat me bestellen en ik roep ‘Tsukemono moriawase’. De serveerster zegt mij na en het klinkt exact hetzelfde. Zelfde klemtoon, uitspraak, alles. Bij het volgende gerecht precies hetzelfde. Ik lijk het exact zo uit te spreken als het hoort. Ook al zeg ik het voor het eerst. Mijn verrassing en zelfvertrouwen groeit als elk gerecht op precies dezelfde manier wordt herhaald door de echte Japanse zoals ik het ook zei!! Itawasa, Zukesashimi avocadoae, Yasaigyoza, Dashimaki tamago, Van enthousiasme bestel ik nog 2 voorgerechten (voor als u er gaat eten: 3 a 4 is genoeg met z’n tweeën).

Cosmopoliet of niet…

Terwijl de serveerster wegloopt van ons tafeltje kijk ik trots naar mijn vrouw. Die glimlacht meewarig en zegt: “Typisch geval van omotenashi!”

Ze legt uit dat voor een Japanner het heel belangrijk is om je gast zich thuis of welkom te laten voelen. Dat voeren ze op z’n Japans uit, oftewel tot in het detail. Mijn vrouw claimt dus dat ik zeer waarschijnlijk niet de juiste benamingen uitsprak maar dat de serveerster mij dit liet denken…. vanwege omotenashi!

Omotenashi?

Thuis ging ik meteen googlen en wat ik las sprak me als masseur enorm aan. Het NRC heeft er een artikel aan gewijd:

“Globaal staat omotenashi voor gastvrijheid, maar dat gaat lang niet diep genoeg. Letterlijk betekent het ‘de klant is god’. Omote is een beeld dat je publiekelijk wilt tonen. Nashi betekent ‘niets’. Samengevoegd betekent het eerlijk, geen pretenties, geen tegenprestaties. De dienstbaarheid moet uit de grond van je hart komen.

Omotenashi is een breed begrip en kent vele verschijningsvormen, al of niet zichtbaar. Denk aan de service op treinstations met buigende perronmedewerkers als de trein vertrekt. Of aan hotels waar de portier en de liftboy voor je buigen en zo nodig de paraplu boven je hoofd houden.

Maar het zit hem ook in minuscule details. Zo doen Japanners hun schoenen uit bij het betreden van hun eigen of andermans huis en draaien die alvast om zodat ze bij het weggaan direct kunnen instappen.”

Service op het hoogste niveau

Pim Omes schrijft op zijn site over het verschil in winkelervaring tussen beide landen: “Als je in Nederland de Bijenkorf bezoekt kun je in de regel ook op wat meer aandacht rekenen dan bij de Action, maar bovengenoemde aanpak beperkt zich in Japan niet alleen tot de duurdere warenhuizen. Ook de medewerkers van konbinis als Lawson, 7-11 en Family Mart, de Japanse varianten van de 24-uurs supermarkt, stellen alles in het werk om de klant met een zo tevreden mogelijk gevoel de winkel te laten verlaten. Zo wordt de gekochte waar niet lukraak in het tasje gestouwd, maar gaan de zware producten onder de lichtere. Ook worden de hengsels van het plastic tasje in elkaar gedraaid en daarna pas aan de klant aangeboden.”

Omotenashi en massage

Waarom had ik hier niet eerder van gehoord? Ometenashi is wat elke masseur/ massagetherapeut zou moeten kennen. Ometenashi is ervoor zorgen dat alles doordacht en goed is voorbereid. Niet er tijdens de intake op wijzen dat je niet kunt pinnen maar dit van tevoren melden, of beter nog: zorgen dat het wel kan!

Als mystery guest en regulier bezoeker van verschillende massagepraktijken geniet ik altijd van de aandacht voor de details en stoor ik me aan de lompheid der dingen. Een warme handdoek of olie in de winter is het minste wat je als klant mag verwachten toch?Maar met ometenashi zorg je misschien ook voor warme sloffen van de massagetafel naar de kleding van de cliënt. Of misschien leg je de sokken van de cliënt wel op de verwarming zodat ze lekker warm zijn.

Alleen al over de mogelijkheden nadenken om nog meer ometenashi ‘te worden’ maakt me enthousiast. En volgens Japanse traditie moet je het er ook weer niet heel dik bovenop leggen. Nee subtiel en bijna onmerkbaar.Zo sluiten de ramen van de Lexus met hetzelfde geluid als de Japanse schuifdeuren bij hen thuis. Subtiel, je moet het weten of na 100x hoor je het misschien maar onbewust krijg je het wel mee. Alles loopt gestroomlijnd en perfect.

Nederlandse gastvrijheid

Nu hebben wij Nederlanders ook heel veel talenten maar echte servicegerichte volharding zit niet in onze genen. In de Nederlandse horeca is serveren en bedienen een baantje voor studenten want iedereen kan toch wel een biertje brengen.

Gastvrijheid of service wordt in Nederland toch snel gezien als onderdanig en dat druist in tegen onze nivelleringsbehoefte waarbij iedereen gelijk is.

Maar gastvrijheid en ometenashi gaan niet over ongelijkheid of hiërarchie. Simpelweg over het nadenken over en uitvoeren van de perfecte gastvrijheid. Juist in ons vak iets waar we van doordrongen moeten zijn. Hoe kan ik iemand zo optimaal mogelijk op zijn gemak stellen? Hoe kan ik iemand zoveel mogelijk laten genieten of aanwezig laten zijn in dit moment.