Hakomi gesprekstherapie
Hakomi of hoe verdiep je een therapeutische sessie
Hakomi richtlijn 1: Creëer een veilige omgeving
Hakomi is in Nederland relatief onbekend. Deze gesprekstherapie vorm van Ron Kurtz verdient wat meer aandacht. Vandaar deze blog.
Als iemand zich niet veilig voelt dan zal nooit het gewaar zijn zich naar binnen kunnen richten, maar naar buiten gericht blijven. Hij/zij altijd een oogje in het zeil houden, je in de gaten houden. Tip: je kunt altijd vragen: is er iets wat ik kan doen om je je nog plezieriger te laten voelen. Geef extra aandacht aan verzorging, temperatuur, verlichting e.d.
Het kan zijn dat jij, als therapeut, bepaalde kwaliteiten hebt die enigszins bedreigend zijn voor een cliënt. Zo kan deze bijvoorbeeld het gevoel krijgen dat er iets moet gebeuren, of dat er een bepaalde reactie verwacht wordt. Of dat je een bepaald plan hebt. En dat je een oordeel hebt. Het beste is om totaal accepterend en niet-oordelend te zijn.
Richtlijn 2: creëer ervaringen van het hier en nu.
Help de cliënt mee om “huidige ervaringen” te laten voelen. Dit zijn gevoelens, gedachten en lichaamsspanning die op dit moment plaatsvinden. De gewoonte om mee te gaan met de neiging van een cliënt om te praten over het verleden, om te theoretiseren en verklaringen te geven, beleefd te zijn enz. zijn sterk. Breng de cliënt steeds terug naar het nu. Vraag om concrete ervaringen. Stel vragen die alleen beantwoord kunnen worden vanuit een ervaring op dit moment. Soms is het nodig om 2 of 3 vragen te stellen achter elkaar om je cliënt terug te brengen naar het hier en nu.
Tip: Een manier is om precieze informatie te vragen over wat er nu plaatsvindt. Als een cliënt aangeeft dat er een gevoel bovenkomt vraag dan niet waar dat over gaat. Dan val je in de valkuil van verklaringen, dingen uit het verleden, kortom in het hoofd en niet de huidige ervaring. Vraag daarom: hoe voelt dat verdriet? Of: waar voel je het het sterkst? Of: kun je er naar toe ademen? Of: kun je het groter maken enz. Nu wordt het verdriet veel informatiever, en wordt een weg naar binnen. Vraag je cliënt om bij de ervaring te blijven en in het spreken de tegenwoordige tijd te gebruiken: wat wil het lichaam zeggen?
Tip: Een manier is om precieze informatie te vragen over wat er nu plaatsvindt. Als een cliënt aangeeft dat er een gevoel bovenkomt vraag dan niet waar dat over gaat. Dan val je in de valkuil van verklaringen, dingen uit het verleden, kortom in het hoofd en niet de huidige ervaring. Vraag daarom: hoe voelt dat verdriet? Of: waar voel je het het sterkst? Of: kun je er naar toe ademen? Of: kun je het groter maken enz. Nu wordt het verdriet veel informatiever, en wordt een weg naar binnen. Vraag je cliënt om bij de ervaring te blijven en in het spreken de tegenwoordige tijd te gebruiken: wat wil het lichaam zeggen?
Hakomi en Aikido
Je kunt een professionele Aikido meester worden om alles wat je cliënt zegt of doet kan gebruiken om het naar een huidige ervaring toe te brengen. Vermijd altijd dat er weerstanden worden opgeroepen. Geef in alles wat je doet de boodschap door dat er voor alles wat de cliënt is of doet ruimte is en dat het o.k. is en dat er geen enkele noodzaak is om dat te veranderen. In het hele proces van toegang krijgen let je op signalen die je vertellen waar het proces van naar binnen gaan heen gaat. Je geeft steeds signalen dat je de ervaringen begrijpt en volgt.
Hakomi richtlijn 3: communiceer
We vragen de cliënt om door middel van geluid, beweging en/of woorden te communiceren wat er gebeurt, wat er waargenomen, gevoeld en gedacht wordt.
Richtlijn 4: Verdiepen van de ervaring
Als je te snel gaat in je communicatie krijg je alleen reacties en geen ervaring of verdiept gewaar-zijn. Reacties gebeuren in een bepaalde snelheid en contact krijgen met diepere bewustzijnslagen in een andere. Als je zelf de tijd neemt dan nodig je je cliënt uit om zelf ook die tijd te nemen. In je manier van doen: de massage-beweging, de toon van je stem, de snelheid waar je mee spreekt drukt uit: je bent veilig, neem de tijd, ga naar binnen.
Vermijd altijd dat er weerstanden worden opgeroepen. Geef in alles wat je doet de boodschap door dat er voor alles wat de cliënt is of doet ruimte is en dat het o.k. is en dat er geen enkele noodzaak is om dat te veranderen. In het hele proces van toegang krijgen let je op signalen die je vertellen waar het proces van naar binnen gaan heen gaat.
Geef steeds signalen dat je de ervaringen begrijpt en volgt. Als de cliënt een bepaalde ervaring meldt als gevolg van wat je doet kun je deze ervaring proberen te verdiepen: Stel vragen die geen beroep op het denken maar vragen om een bepaalde verdieping. Dus geen “wat” vragen maar “hoe” vragen:
Je kunt in eerste instantie altijd vragen: als je naar binnen gaat, wat komt er dan bij je op.
- te vragen naar meer details
- te vragen waar je iets voelt
- of je het een stem/ kleur/ gedachte te geven
Het antwoord is op zich niet zo belangrijk; de bedoeling is om ervaring te verdiepen.
Uit: Ron Kurz, de Hakomi method, ISBN 0-940795-18-3 Hoe verdiep je een therapeutische sessie.
Een bekendere gesprekstherapievorm is geweldloze communicatie. In deze podcast leer je daar meer over. In de opleiding bodymindcoach worden elementen uit de Hakomi methode toegepast.
