Veel mensen denken bij bekkenklachten aan klachten die alleen bij zwangere vrouwen (overigens; we hebben een fantastische cursus zwangerschapsmassage) of ouderen voorkomen maar dat is een misvatting. Alleen al door de complexe samenstelling van het bekken, bestaande uit botten, banden, fascia en organen, kan in dit gebied een breed scala aan klachten ontstaan. Ook de functie van het bekkengebied kan klachten veroorzaken. Het bekken[1]gebied ‘draagt’ namelijk de romp en ‘ontvangt’ ook de benen. De samenwerking tussen deze gebieden veroorzaakt geregeld problemen.

De aanwezigheid van beenlengteverschil, kyfose of lordose, is van invloed op het bekkengebied. Klachten kunnen dus ontstaan door zowel de houding en inzet van het lichaam als ook door de organen in het bekkengebied. Denk maar aan menstruatiepijn.

Het bekken is een complexe regio die wordt begrensd door de lage rug, de navellijn, de onderkant van de bilnaad en het schaambeen. Het bekken vormt een centraal punt in ons lichaam: het is zeer belangrijk voor de stabiliteit van het lichaam, maar biedt ook de ruimte waarin organen worden beschermd. Het bekken functioneert hierbij als een ring, welke bestaat uit botten, gewrichten, banden en spieren.

Een van de belangrijkste spieren in het bekkengebied is de psoas. Daarover kun je meer te weten komen via onze podcast of volg de cursus psoas release,

Oorzaken van klachten

Sacrum; een heilig been?

Waarom het heiligbeen of sacrum deze naam heeft is onbekend. De meest voorkomende theorie is dat het sacrum de wonderlijke voortplantingskanalen herbergt. Een andere theorie gaat uit van het feit dat het heiligbeen het laatste botstuk is wat vergaat als iemand begraven is.

Interessant is dat je sacrum volgens veel Oosterse vechtsporten je ‘hara’ huisvest. Je hara is je krachtcentrum (denk aan hara kiri). Het woord Hara komt uit het Japans en betekent letterlijk ‘buik’. Als je goed verankerd bent in je buik-bekkenruimte betekent dit dat je ook goed geaard bent.

SI-klachten

De sacro-iliacaalgewrichten (SI-gewrichten) verbinden het heiligbeen met het bekken en zijn daarmee ook de directe verbinding tussen de rug en de benen. De SI-gewrichten zijn vrij stevig aan elkaar verbonden en kunnen niet heel veel bewegen. Bekkenklachten die bij dit gewricht kunnen ontstaan zijn, net als andere gewrichten, overbelasting en ontsteking veroorzaakt door:

• Trauma (val of verstappen)
• Overbelasting
• Verkeerde houding
• Obesitas
• Zwangerschap
• Infectie van de spierpeesaanhechting

Veel aandoeningen zijn echter niet te diagnosticeren. De pijn wordt direct in het gebied ervaren maar kan ook uitstralen naar het gehele been of naar de rug.

Bekkeninstabiliteit

Deze verweking vindt plaats bij alle gewrichten. Soms kan dit door de cliënt zelf opgemerkt worden doordat zij beweeglijker wordt in de gewrichten. De knie of elleboog kan meer gestrekt worden dan normaal. De verweking vindt ook plaats bij de bekkenverbindingen. Voor de bevalling is een grotere beweeglijkheid gunstig omdat de baby dan beter het bekken kan passeren.

Bij sommige vrouwen neemt deze verweking een extremere vorm aan wat de bekken-instabiliteitsklachten veroorzaakt.

Men onderscheidt vier vormen van bekkeninstabiliteit.

1. Hormonale bekkeninstabiliteit
2. Mechanische bekkeninstabiliteit
3. Een combinatie van hormonale en mechanische bekkeninstabiliteit
4. Bekkeninstabiliteit als gevolg van een ongeluk of sportblessure

De klachten die door bekkeninstabiliteit ontstaan zijn pijn in de onderrug en het bekkengebied.

Hernia (nucleus pulposis)

Piriformis syndroom

De piriformis is de grootste van de laterale rotators van de heup; de piriformis geeft een laterale rotatie van de heup en een abductie van de heup in flexie. De grote beenzenuw (Nervus ischiadicus) kan bekneld raken als de m. piriformis wordt ingekort. Het piriformis syndroom is niet gelijk aan sciatica. De laatste term is een verzamelnaam voor pijnen langs de grote beenzenuw. De piriformis kan bij een hogere spiertonus, verkorting of verdikking tegen de grote beenzenuw aandrukken. Langdurig met het gewicht op één been staan kan de piriformis nadelig beïnvloeden. Ook lang zitten kan de klacht veroorzaken of verergeren. Ook het veelvuldig wijdbeens zitten (bij een dikke buik) kan deze klacht veroorzaken.

Andere oorzaken kunnen zijn:

• Obesitas
• Diabetes
• Artritis
• Hormonale wijzigingen
• De ziekte van Lyme

Er zijn twee herkenbare potentiële oorzaken voor het piriformis syndroom. De eerste oorzaak is het gedurende lange periodes stilzitten op een dag, wat kan zorgen voor tintelingen in de spier. De tweede oorzaak is een letsel in het achterwerk, ontstaan door een val, ongeluk of een port[1]blessure. Door een dergelijk letsel kan de piriformis opzwellen en zo de heupzenuw irriteren. Klachten kunnen zijn:

• Pijnlijke bil (eenzijdig)
• Pijn in de onderrug
• Uitstraling van pijn naar het been
• Tintelingen of dof gevoel in het been of de voet
• Pijn verergert bij zitten of buigen van de knie
• Pijn verergert bij staan of lopen
• Pijn verergert bij endorotatie (naar binnen draaien)

Overigens loopt de grote beenzenuw bij de meeste mensen onder de piriformis door maar hij kan ook door de piriformis (splits zich in twee buiken) of erboven lopen.